Zavq bilan suzishni o'rganamiz

Sana 01.04.2024

Suzish - bu foydali jismoniy mashq bo'lib, ayniqsa issiq iqlim sharoitida zavqli ham bo'lishi mumkin. Chaqaloqlar instinktiv ravishda suzishlariga qaramay, ko'plab kattalar bu mahoratga ega emaslar va uni o'rganishlari kerak bo'ladi. Ushbu maqolada biz sizga noldan suzishni qanday o'rganishni aytib beramiz va "men suzishni o'rganmoqchiman"degan fikrdan so'ng darhol odamlarning hayoliga keladigan savollarga javob beramiz.

Shuni ta'kidlash kerakki, suzish hamma uchun ham foydali bo'lmasligi mumkin, suvdagi jismoniy mashqlar sog'liqqa salbiy ta'sir ko'rsatadigan bir qator kasalliklar mavjud. Masalan, namlikning uzoq vaqt ta'sir qilishi ba'zi teri kasalliklarini kuchaytirishi mumkin. Bundan tashqari, intensiv suzish paytida jismoniy mashqlar zaiflashgan o'pka yoki yurak-qon tomir tizimiga salbiy ta'sir ko'rsatadi. Shuning uchun sog'lig'i yomon bo'lgan odamlar uchun suzishni boshlashdan oldin shifokor bilan maslahatlashish tavsiya etiladi.

Shu bilan birga, sog'lig'i normal holatda bo'lgan odamlar uchun suzish shubhasiz foydali mashg'ulotdir. Suzish bo'g'imlarga katta bosim tushirmaydi va bir vaqtning o'zida ko'plab mushak guruhlarini harakatlantiradi, shu bilan birga tanani sezilarli darajada chiniqtiradi. Suzish stressni yengillashtiradigan yaxshi vosita hisoblanadi, oyoq-qo'llar va umurtqa pog'onasining harakatchanligiga ijobiy ta'sir qiladi, o'pka va yurakni yaxshi holatda saqlaydi. Ammo shuni yodda tutish kerakki, foydali ta'sirga faqat to'g'ri suzish texnikasini qo'llash orqali erishiladi.

Suzishni qayerda o'rganish mumkin?

Voyaga yetganlarning suzishni tezda o'rganishi unchalik oson emas, ko'pincha yillar o'tishi bilan odam ko'proq ehtiyotkor bo'lib qoladi, chuqurlik qo'rquvini yengib o'tish qiyinroq bo'ladi va o'zini qutqaruvchi vositalarsiz suzishga majbur qila olmaydi. Albatta, yangi mahorat mutaxassis nazorati ostida basseynda yaxshi o'zlashtiriladi va malakali suzish o'qituvchisi o'rganuvchiga psixologik qiyinchiliklarni yengishga yordam beradi. Bundan tashqari, murabbiy nazorati ostida yangi boshlagan suzuvchi cho'kmaydi va xatolardan tezroq xalos bo'ladi.

Agar guruh mashg'ulotlari butun mavsum davomida yopiq basseynda o'tkazilsa, unda mashg'ulotlar butun yil davomida bo'ladi. Ochiq hovuzlar faqat issiq mavsumda ishlaydi va siz u yerda har doim ham suza olmaysiz. Bundan tashqari, ba'zi akvaparklar ko'pincha suzishni o'rgatish xizmatlarini taklif qilishi mumkin, ammo ular ham ko'p hollarda doimiy ravishda ishlamaydi.Qoida tariqasida, kattalar va bolalarni o'qitish turli xil metodika va shug'ullanish usullari tufayli alohida amalga oshiriladi. Bundan tashqari, kattalar uchun basseynlarda harorat odatda 28-29 °C oralig'ida saqlanadi, bolalar uchun bu norma biroz yuqoriroq.

Biroq, xavfsizlik qoidalariga rioya qilgan holda va ba'zi nazariy tayyorgarliklar mavjud bo'lsa, har qanday mos suv havzasidan foydalanib, mustaqil ravishda suzishni o'rganishingiz mumkin. Suzishni o'rganishning eng oson usuli orqa tomon bilan suzishdir, bu holatda odamning yuzi yuqoriga qarab turishi va nafas olish osonroq bo'lishi hamda asosiy jismoniy faoliyat oyoqlarga tushishi bilan bog'liq.

Basseynda suzishni qanday o'rganish kerak?

O'qituvchi boshchiligidagi guruh darslariga yozilish yaxshi variant hisoblanadi. O'zingizga o'xshagan odamlar bo'lgan guruhlarda yangi mahoratni o'rganish nafaqat qiziqarli, balki samaraliroq bo'ladi, chunki umumiy maqsadlar bilan birlashtirilgan jamoaning motivatsion ta'siri yordam beradi. Murabbiy bilan individual mashg'ulotlar ham o'z afzalliklariga ega, ushbu yondashuv bilan siz ko'proq e'tiborga ega bo'lasiz, bu esa suzish texnikasini tezroq o'zlashtirishga imkon beradi.

Qancha mashg'ulotlardan keyin suzishni o'rganish mumkin?

Mashg'ulotning davomiyligi, birinchi navbatda, yangi boshlagan o'rganuvchining tirishqoqligiga va uning shaxsiy intilishlariga bog'liq. Yarim soat ichida suvda cho'kmasdan turishni o'rganishingiz mumkin, ammo klassik uslublardan birida to'g'ri suzish texnikasini o'zlashtirish uchun sizga kamida 10-15 dars kerak bo'ladi. Trenerning malakaviy darajasi ham o'quv tezligiga ta'sir ko'rsatadi. Ideal holda, bu jismoniy tarbiya universitetini tugatgan va o'qituvchi malakasiga ega bo'lgan kishi bo'lishi kerak.

Suzishni qanday oson o'rganish mumkin?

Oldingi savolda bo'lgani kabi, bu yerda ham ko'p narsa suzuvchi qanday balandlikka erishmoqchi ekanligiga bog'liq. Professional darajaga erishish uchun o'nlab, hatto yuz minglab soatlik mashaqqatli mashg'ulotlar talab etiladi va bu oson bo'lmaydi. Ko'pchilik uchun mashg'ulotlarga ko'p kuch sarflash shart emas, lekin hatto havaskor suzuvchi uchun ham muntazam jismoniy mashqlar va o'z-o'zini nazorat qilish foydali bo'ladi.

Qanday qilib tez suzishni o'rganish mumkin?

Paradoksal ravishda, agar yangi boshlovchi suzishni tezda o'rganishni istasa, uning kutganidan farqli o'laroq, bu yondashuv ko'pincha qarama-qarshi ta'sirga ega va o'rganishni sezilarli darajada sekinlashtiradi. Texnikani ishlab chiqish bilan birinchi mashg'ulotlar o'lchovli bo'lishi va shoshilmasdan bajarilishi kerak, bu bosqichda suvni his qilish, to'g'ri nafas olishni o'zlashtirish va barcha harakatlarni bitta ritmda bajarishni o'rganish muhimdir. Ehtimol, aynan shu davr murabbiyning iste'dodi va tajribasiga bog'liq. Internetda turli xil suzish usullarini batafsil tavsiflovchi ko'plab videolar mavjud, ammo bu sizning xatolaringizni ko'rishga yordam bermaydi. Diqqatli murabbiy darhol o'z o'quvchisining kamchiliklarini ko'radi va ularni qanday tuzatish kerakligini aytib bera oladi.

Shaxsiy motivatsiya va o'zini nazorat qila olish qobiliyatiga ega bo'lgan, suzishni o'rganayotgan har bir kishi progressni mustaqil ravishda tezlashtirishi mumkin. Suzish bilan bevosita bog'liq bo'lgan basseyn mashg'ulotlaridan tashqari, hatto uyda ham bajarilishi mumkin bo'lgan bir qator yordamchi mashqlar mavjud. Xususan, har qanday suzish texnikasida muhim ahamiyatga ega bo'lgan to'g'ri nafas olishni o'rganish amaliyoti samarali hisoblanadi.

Suzish paytida nafas olish quyidagicha amalga oshirilishi kerak:

Og'iz orqali suvdan tashqarida nafas oling, keyin bir vaqtning o'zida burun va og'iz bilan suv ostida nafas chiqaring.
Suzish paytida mushaklar tomonidan kislorod sarfini qoplash uchun nafas olish odatdagidan tezroq bo'lishi lozim. Chuqur, tez nafas olish o'pkadan havo to'liq chiqarilganda kuchaytirilgan nafas chiqarish bilan almashtirilishi kerak.
Har qanday suzish texnikasini to'g'ri bajarishda nafas olish zarbalar bilan sinxronlashtirilishi zarur, shuning uchun nafas olish va nafas chiqarish tezligi to'g'ridan-to'g'ri suzish tezligiga bog'liq.
Nafas olayotganda siz nafaqat ko'krakdan, balki qorindan ham foydalanishingiz kerak. Ushbu nafas olish usuli mushaklardagi bosimni yengillashtiradi va kuchni uzoqroq saqlashga imkon beradi.

Ushbu asosiy tamoyillardan xabardor bo'lib, siz basseyn mashg'ulotlaridan tashqarida ham nafas olish mashqlarini bajarishni boshlashingiz mumkin. Nafas olish gimnastikasining eng oddiy, ammo samarali misollari quyidagi amaliyotlarni o'z ichiga oladi:

Chuqur nafas olish amaliyoti. O'pkangizni iloji boricha bo'shatib, kuch bilan nafas chiqaring, so'ngra chuqur, lekin sekin nafas oling. Havoni 5 soniya ushlab turing, ssiklni bir necha daqiqa takrorlang. Nafas olish va nafas chiqarish chuqurligi va davomiyligi o’zingizni qanday his qilayotganingizga qarab sozlanishi lozim, mashq sizga noqulaylik tug'dirmasligi zarur.
Qarshilik bilan nafas olish. Ushbu mashqda, xuddi xayolan sharni puflayotgandek, qisman siqilgan lablar orqali chuqur nafas olish va uzoq nafas chiqarish kerak. Oldingi mashqda bo'lgani kabi, siz ortiqcha kuch sarflamasligingiz kerak, o'zingiz uchun eng yaxshi ritmni tanlang va shaxsiy rekordlarni o'rnatishga urinmang.
Nafasni ushlab turish o'pkangizni mustahkamlashning oddiy va samarali usuli hisoblanadi. Chuqur nafas olamiz, havoni 20-30 soniya ushlab turib, nafas chiqaramiz va buni bir necha marta takrorlaymiz.

Shuni yodda tutish kerakki, jismoniy faollik bo'lmasa, nafas olish mashqlari giperventiliya va keyinchalik bosh aylanishiga olib kelishi mumkin, shuning uchun bunday mashqlarni mutaassibliksiz bajarish, o'z holatingizni diqqat bilan kuzatish kerak. O'pka mashqlarini boshqa mashqlar bilan almashtirish oqilona bo'ladi, bunda fitnes bantlari, yengil gantellar yoki intensiv qizish mashqlari yaxshi yordam beradi.

Suzish texnikasidan farqli o'laroq, ko'plab yordamchi mashqlarni mustaqil ravishda o'zlashtirish mumkin va bu holda o'quv videolarini tomosha qilish yoki tegishli maqolalarni o'qish odamni mashg'ulot jarayonining mohiyatini yetarli darajada tushunishiga imkon beradi. Va eng muhimi - "men suzishni o'rganolmayman" degan shubhalarni unuting, sizning albatta qo'lingizdan keladi! Ushbu mahoratni o'zlashtirish ko'plab quvonchli va yoqimli daqiqalarni keltirib chiqaradi.